Τον Ηλία τον γνώρισα σε μια εκπαιδευτική ομάδα, διανύοντας, ως συνεκπαιδευόμενοι, μια διαδρομή ίασης του εαυτού αλλά και απόκτησης θεραπευτικών εργαλείων.
Το να τον δω και ως συγγραφέα, με εξέπληξε αλλά και ταυτόχρονα είχα την αίσθηση πως ήταν ό,τι πιο αναμενόμενο για έναν άνθρωπο όπως αυτός, με τέτοιο πλούτο κι ικανότητες.
Κι έτσι έφτασε στα χέρια μου η «μικρή άγνωστη λύπη».
Άρχισα να διαβάζω το βιβλίο μ’ ενδιαφέρον, νιώθοντας πως ταυτόχρονα έχω το προνόμιο να ανοίγω ένα ακόμα παράθυρο στον κόσμο ενός ήδη αξιότιμου στα μάτια μου ανθρώπου. Μ’ αρέσει ν’ ανακαλύπτω άλλες όμορφες πτυχές των ανθρώπων που γνωρίζω κι εκτιμώ.
Διάβαζα με θαυμασμό για το ταλέντο του, την ευαισθησία του, τις λεπτές αποχρώσεις των βιωμάτων που περιγράφει. Ταυτόχρονα η ανάγνωση άρχισε να με παίρνει σιγά-σιγά μέσα στο ίδιο το κείμενο. Μπήκα μέσα στην ίδια την ιστορία. Έβλεπα τις εικόνες, των προσώπων, τους δρόμους, τα σπίτια, τις συνοικίες και τις διαδρομές του ήρωα και των προσώπων που δρουν, βιώνουν και ζουν μέσα στις σελίδες. Ζούσα την πλοκή και τα συναισθήματα των προσώπων, προσπαθώντας κάθε φορά να ξεχωρίσω τι είναι τι, ποιος αλληλεπιδρά και πώς με τον εαυτό του και τους άλλους, ποιος ανήκει πού.
Μ’ έπιανα να σκέφτομαι πολύ για τον εαυτό μου. Για τα σημεία ταύτισης. Για τη μοναξιά, τη θλίψη, τη συνεχή κι αδιάλειπτη συνομιλία με τον εαυτό, τους άλλους, τα βιώματα, τα τραύματα.
Κάθε παράγραφος, κάθε κεφάλαιο, μ’ έφερνε σε μια προσωπική συζήτηση με τον εαυτό μου. Τα καταφέρνω καλά; Είμαι καλός άνθρωπος; Είμαι καλή θεραπεύτρια; Μήπως μας αφήνω όλους μόνους; Εμένα, τους δικούς μου ανθρώπους, τους θεραπευόμενούς μου…
Μια συνεχής κι αδιάκοπη επικοινωνία με τον εντός κι εκτός μου κόσμο, ήταν σαν να καθρεφτιζόταν μέσα από τις σελίδες του βιβλίου αυτού, που είναι σε πολλά σημεία σαν το πορτραίτο της Τζοκόντα, που σε κοιτάζει κατευθείαν στα μάτια, όπου κι αν στέκεσαι.
Καλώς ή κακώς είχα πάντα στο μυαλό μου πως είναι το δημιούργημα ενός θεραπευτή.
Με πόσο σεβασμό και τρυφερότητα στέκεται μπροστά στις εμπλοκές και τ’ αδιέξοδα που συνθέτουν αυτό που επιστημονικά (κι ίσως πολύ σκληρά) ονομάζουμε «ψυχική ασθένεια», «συναισθηματική διαταραχή». Στην πραγματικότητα δεν υπάρχει πουθενά αυτή η στάση ή έννοια μέσα στο βιβλίο.
Υπάρχουν μόνο οι αλήθειες, οι προσωπικές αλήθειες των προσώπων που περνούν το ένα μετά το άλλο από τις σελίδες, κι είναι όλα, μα όλα, αληθινά.
Ιστορίες που μοιάζουν με όνειρα που είναι μέρος άλλου πιο μεγάλου ονείρου, που κι αυτό με τη σειρά του είναι κομμάτι άλλου ονείρου…
Να γιατί μας κρυφοκοιτάζει ο Edgar Alan Poe από το εξώφυλλο.
Ξετυλίγεται το κουβάρι της μοναξιάς, των ανεπίλυτων αιτημάτων κι αναγκών, του πεπερασμένου των δυνάμεων των ηρώων, που όμως κάνουν το καλύτερο που μπορούν ανά πάσα στιγμή.
Μ’ έπιασα αρκετές φορές, ενώ περπατούσα στην Αθήνα, να σκέφτομαι πως «αυτός ο δρόμος, αυτή η περιοχή είναι το σημείο που έγινε αυτό».
Μάλιστα, σε μια συνεδρία, παρά λίγο να ρωτήσω τον πελάτη μου, αν το μαγαζί του ήταν κοντά στο σημείο που συνέβη το τάδε ατύχημα. Μ’ έπιασα να παρατηρώ τις επιγραφές και τις ταμπέλες στη λεωφόρο για να δω ποια πήρε ο αέρας. Η ιστορία, τα γεγονότα, τα συναισθήματα, οι θύμησες, τα φανταστικά αλλά τόσο πραγματικά πλάσματα, οι αφηγήσεις των ηρώων, όλα εκεί, να υφαίνονται και να συνυφαίνονται μέσα στο πολύπλοκο δίχτυ των νημάτων που τους ενώνουν.
Που μας ενώνουν.
Μετά την ολοκλήρωση της ανάγνωσης, είναι σαν να έχω ξανασυναντηθεί με τον εαυτό μου. Κάθε ήρωας, κάθε σκέψη, κάθε επεισόδιο, μ’ έβαζε να κάνω και μια συνομιλία μ’ εμένα. Να με ξανασυναντώ και να μ’ επαναπροσδιορίζω ή να με αποδομώ και να μου δίνω το χώρο και το χρόνο μέχρι να προκύψει κάτι νέο.
Στο τέλος μένω μ’ ένα αίσθημα συμπόνοιας κι αγάπης.
Είμαστε ευάλωτα πλάσματα και ταυτόχρονα πανίσχυρα.
Πότε στην ευαλωτότητα και πότε στη δύναμη.
Κι αυτός είναι ο κόσμος μας. Αυτή είναι η φύση μας.
Ηλία, συνάδελφε, «συμμαθητή», συνάνθρωπε, σου οφείλω ένα μεγάλο «ευχαριστώ» γι αυτό το κείμενο.