Παγκόσμια Ημέρα Ευαισθητοποίησης ενάντια στη Βία κατά των Γυναικών σήμερα.
Χθες πληροφορηθήκαμε το θάνατο ακόμα μιας γυναίκας που κατέγραφε τα περιστατικά βίας κατά των γυναικών στις διαδηλώσεις της Χιλής, ενώ τα στοιχεία του ΟΗΕ για τον αριθμό των γυναικοκτονιών κατά τη διάρκεια του 2019 σοκάρουν.
Οι γυναίκες κακοποιούνται ή και δολοφονούνται συνήθως από τα πιο κοντινά τους πρόσωπα. Την οικογένεια ή τους συντρόφους τους. Λόγοι τιμής, κτητικότητα και το δικαίωμα που θεωρούν ότι έχουν οι γονείς, τ’ αδέλφια, οι σύντροφοι ή οι σύζυγοι πάνω στις γυναίκες «τους», έχουν ως θύματα χιλιάδες γυναίκες σε όλες τις χώρες του κόσμου, ανεξαρτήτως οικονομικού επιπέδου ή κουλτούρας. Τα νούμερα ποικίλουν ανάλογα με την πολιτισμική ιδιαιτερότητα των χωρών, ενώ στις λεγόμενες «χώρες του πρώτου κόσμου», οι διακρίσεις εις βάρος των γυναικών συνεχίζουν να υπάρχουν σε αποκαρδιωτικό βαθμό, με πιο χαρακτηριστικές εκείνες των άνισων ευκαιριών στην αγορά εργασίας, τις αμοιβές τους και τις θέσεις τους σε δημόσια αξιώματα και θέσεις ευθύνης. Αυτά λίγο-πολύ είναι προφανή και από παντού ακούγονται με κάθε ευκαιρία ή κάθε ερέθισμα που, δυστυχώς, μας δίνει η επικαιρότητα. Με την ευκαιρία της σημερινής ημέρας, αυτό που θα ήθελα να φωτίσω εγώ, είναι ο τρόπος με τον οποίο εμείς οι ίδιες οι γυναίκες γινόμαστε κοινωνοί ή και ενισχύουμε τις εις βάρος μας και εις βάρος των κοριτσιών μας διακρίσεις.
Το πώς αναθρέφουμε τα παιδιά μας, αγόρια και κορίτσια, το πώς εμείς οι ίδιες φερόμαστε στον εαυτό μας, το αν επιτρέπουμε τις εις βάρος μας συμπεριφορές και στάσεις επειδή «‘Έτσι τα βρήκαμε κι έτσι είναι» ή ακόμα χειρότερα επειδή «έτσι πρέπει».
Σε τι αναφέρομαι; Αναφέρομαι σε όλα εκείνα μικρά, καθημερινά και πολύ τοξικά κι επικίνδυνα που εμείς οι ίδιες επιτρέπουμε ή επιβάλουμε ως προς τον εαυτό μας αλλά και τις άλλες γυναίκες. Το πώς αναθρέφουμε τις κόρες μας, συμβουλεύοντάς τες να μη μιλούν, να μη διεκδικούν, να μην ορθώνουν το ανάστημά τους, γιατί θα κακοχαρακτηριστούν ως αγενείς, γλωσσούδες και κακές. Μιλώ για το πώς διαπαιδαγωγούμε τις κόρες μας να είναι ελκυστικές, εστιάζοντας μόνο στην εξωτερική τους εμφάνιση, έτσι ώστε να είναι επιθυμητές μ’ έναν τρόπο που τις κάνει να φαίνονται περισσότερο ως προϊόντα προς διάθεση, παρά ως άνθρωποι με αξία και υπόσταση πέρα από αυτήν της «κούκλας». Μιλώ για το πώς στεκόμαστε απέναντι στις άλλες γυναίκες, σχολιάζοντας το δυναμισμό τους ή κατακρίνοντας τις επιλογές τους ως προς τη σεξουαλική τους συμπεριφορά ή το αν έχουν ή δεν έχουν επιλέξει το γάμο και τη μητρότητα. Μιλώ επίσης, για το πώς εμείς ως μητέρες και γυναίκες στεκόμαστε απέναντι σε περιστατικά έμφυλης βίας, όπως η σεξουαλική κακοποίηση ή η άσκηση σωματικής βίας απέναντι σε άλλες γυναίκες, με σχόλια του τύπου «τι δουλειά είχε εκείνη εκεί» ή «τα ζήταγε κι εκείνης ο οργανισμός της», ή “μα με τόσο προκλητικό ντύσιμο, επόμενο ήταν να συμβεί αυτό” ή «αφού τον ήξερε πως είναι νευρικός, γιατί του πήγαινε κόντρα;» (ναι, ο βίαιος άντρας δεν είναι βίαιος, είναι απλώς «νευρικός»).
Μαθαίνουμε τις κόρες μας να υποτάσσονται, να εργαλειοποιούν τον εαυτό τους, να φέρονται σαν να πρέπει να είναι ελκυστικό εμπόρευμα προς πώληση, για τον τιμώμενο αγοραστή-άντρα. Τους μαθαίνουμε να μένουν σιωπηλές για να μην κακοχαρακτηριστούν. Tους μαθαίνουμε να «κάνουν υπομονή», γιατί «έτσι είναι οι άντρες». Τους μαθαίνουμε να μισούν και να ντρέπονται για το σώμα και τη σεξουαλικότητά τους, ως κάτι βρώμικο κι ανήθικο, ενώ ταυτόχρονα είναι σωστό να τα ανταλλάσσουν ως νόμισμα για να εξουσιάσουν το σύντροφο/αφέντη. Μαθαίνουμε στα κορίτσια και τ’ αγόρια μας να βλέπουν το θηλυκό φύλο ως κάτι φυσικά κατώτερο, με λιγότερες δυνατότητες και λιγότερα δικαιώματα. Κι αυτά δεν τα λέμε μόνο με λόγια, αλλά και τα διδάσκουμε, ως ζωντανό παράδειγμα, με τη δική μας συμπεριφορά, απέναντι στους άλλους και τον εαυτό μας.
Ας σκεφτούμε λοιπόν πώς θέλουμε να ζουν τα παιδιά μας, ας σκεφτούμε πώς ζούμε και πώς θέλουμε εμείς, ως άνθρωποι φύλου θηλυκού και ας κάνουμε ό,τι μπορούμε για να σταματήσει η αδικία που εμείς οι ίδιες επιβάλουμε ή επιτρέπουμε να συμβαίνει σ΄ εμάς τις ίδιες και τα παιδιά μας.
Κάθε φορά που γυναίκες μου λένε «οι γυναίκες κάνουμε» ή «δεν κάνουμε» για κάτι, ρωτάω «Ποιος το λέει;».
Συνήθως λαμβάνω γελοίες απαντήσεις.